Met een koers die 10 keer zo hoog staat als een jaar geleden is de vraag "had ik bitcoins moeten kopen?" simpel te beantwoorden. Veel lastiger is de vraag of je ze nog moét kopen.
Toegegeven, ik ben niet helemaal neutraal want ik heb geen bitcoins. Ik wíl wel bitcoins kopen maar ik kán het niet. Ik weet namelijk - als een feit - dat de koers instort, exact op het moment dat ik instap. Dat komt door mijn speciale zesde zintuig. Ik zette een verkoopbord in onze tuin in 2007, het jaar waarop de huizenprijzen met zo’n 25% instortte. En ik kocht een auto op ‘grijs’-kenteken in het jaar dat de overheid alle voordelen daarvan afschafte. Ik was zelfs de laatste Nederlander die op zondagavond zijn spaargeld verhuisde naar Ice Save, voordat die op maandag-ochtend failliet ging. Ik ben als een busreiziger met Ebola: wanneer ik instap is het de hoogste tijd voor de rest om uit te stappen.
Een probleem met bitcoins is dat ze nogal complex zijn. Als jij tien jaar geleden met een tentje op het Beursplein gebivakkeerd hebt als protest tegen de complexiteit van hedgefondsen, CDO's en swaps zul je niet snel roepen: "laten we ze vervangen door block-chains, cryptography en private keys!”.
Een groter probleem is de energie verspilling. Het ‘delven’ van bitcoins kost inmiddels meer elektriciteit dan heel Denemarken verbruikt en dat is 5 keer zoveel als het grootste windmolen- park van Europa kan opwekken. Ze voorspellen dat tegen 2020 het delven van bitcoins meer energie kost dan de wereld nu produceert, zodat er niks overblijft voor het zetten van een kop koffie, of het verlichten van straten. De Bitcoin zal ons terugstorten in de Middeleeuwen.
Ik begreep altijd al dat er veel rekenkracht nodig was om bitcoins te maken, maar ik dacht dat ze simpelweg moeilijk te vinden waren, zoals een medicijn tegen kanker, of buitenaards leven. Het is veel erger dan dat.
Slechts 3 landen in Afrika verbruiken meer energie dan Bitcoin.
Wereldwijd spelen alle Bitcoin-miners elke tien minuten een spelletje: wie als eerste een code kraakt krijgt als beloning 12,5 Bitcoin. De rest blijft met lege handen achter. Daarna begint het spel weer opnieuw. Het kan erg lucratief zijn. Met een koers van €15.000 per Bitcoin valt er, als ik goed tel, elke tien minuten €1,8 miljoen te winnen. Dat is €27 miljoen per dag, oftewel een Staatsloterij jackpot. Iedere dag, tot de bubbel barst.
Let wel, zo'n vijftig procent van alle bitcoins worden gedolven in China, waar de grootste mining farms ter wereld staan. Met een elektriciteitsrekening van $39.000 per dag, in een land waar de stroom goedkoop is, zetten ze feitelijk de hele dag kolen om in bitcoins. Of, als een ander de code eerder heeft gekraakt, alleen in smog. Hoe kan dit legaal zijn terwijl we al bijna tien jaar de gloeilamp hebben verbannen omdat ie zo inefficiënt is? Was Bitcoin bedenker Satoshi Nakamoto stiekem uit op een wereldwijde energiecrisis? Of is hij gewoon krankzinnig?
Het kraken van een willekeurige code dient twee doelen. Doordat alleen het afschrift van de winnaar wordt opgenomen in het Bitcoin-netwerk is het kunstmatig heel moeilijk gemaakt om afschriften toe te voegen. En dus ook om te frauderen. Je zou dan immers sneller de code moeten kraken dan elke pc in het hele Bitcoin-netwerk. Bovendien mag de winnaar als beloning voor zichzelf zo’n vijftienduizend euro aan bitcoins bijschrijven, uit het niets, voor de trubbel. Op deze manier komen nieuwe bitcoins in omloop.
Naarmate er krachtigere computers meedoen, die de code sneller kraken, wordt het raadsel kunstmatig moeilijker gemaakt. En dus wordt het steeds lastiger om te frauderen.
Bedenk hoeveel ladders we in de wereld zouden hebben als we allemaal ons geld boven in de boom zouden hangen en naarmate de ladders hoger werden steeds een stukje hoger.
Waarschijnlijk is het ook de grootste verspilling van energie sinds iemand in de Verenigde Arabische Emiraten zei: "Weet je wat ik nou echt mis in onze woestijn? De grootste overdekte skihal ter wereld".
Voorstanders zeggen dat het andersom ook waar is. Juist omdat er zoveel geld aan elektriciteit nodig is om de Bitcoin-loterij te winnen, hébben de gewonnen bitcoins ook echt waarde. Als goud makkelijk te vinden zou zijn, zou het geen waarde hebben. Dat klinkt logisch maar levert nog een probleem op. Het aantal bitcoins dat je kunt delven wordt namelijk kunstmatig afgebouwd tot uiteindelijk nul. Er zal dus steeds meer energie nodig zijn om steeds minder bitcoins te winnen. Ra ra, wat zal dat doen met de bubbel?
En wat als er straks geen bitcoins meer te winnen zijn? Ook daar heeft Nakamoto aan gedacht. Het systeem laat bitcoin miners vrij om te kiezen welke transactie ze wel en niet opnemen in hun afschrift. Wil je dat je transactie ook echt wordt uitgevoerd, dan moet je een fooi toevoegen voor de delver. Als over enkele jaren alle bitcoins zijn gedolven, zal de fooi nog de enige inkomstenbron zijn. Ra ra, wat dat zal doen met de transactie-kosten? Op dit moment zul je soms al $20 aan fee moeten toevoegen om je transactie überhaupt door het netwerk te krijgen.
We weten natuurlijk allemaal hoe dit zal eindigen. Zoals in 1637, toen een Tulp de waarde had van een Amsterdams grachtenpand. Het zal uitmonden in tranen, executieveilingen en lange rijen bij de voedselbanken. Maar tot die tijd? Nou, resultaten behaald in het verleden bieden geen garantie voor de toekomst, maar zo lang ik niet instap moet het voor jou redelijk veilig zijn.