Linux is ‘open source’. Dat betekent dat het eigenlijk communistisch is: alles wat een vrijwilliger bijdraagt aan de ontwikkeling, moet hij afstaan aan de gemeenschap. Het wordt dan ook geleverd met een namaak Word, een namaak Excel en een namaak Photoshop. Het enige dat ontbreekt is een namaak Rolex.
Alles mag naar hartenlust door iedereen aangepast, of verspreid worden. En al deze namaak software is identiek aan het origineel, zoals een Trabant identiek is aan een Volkswagen Golf. Het heeft een stuur, vier wielen en een rem, maar hij mist net de luxe en kwaliteit die de Golf kreeg omdat Volkswagen niet simpelweg recht had op klanten.
Misschien ben jij echter een persoon die alle bling bling niet belangrijk vindt, en een kale Trabant verkiest boven een Volkswagen, omdat er minder is dat stuk kan gaan, of omdat je daarmee laat zien dat je tegen de kapitalistische globalisering bent. Hoe is het dan om met Linux te werken? Afgelopen week heb ik Linux Mint 15 getest en nu, een week later, heb ik nog altijd twee meningen. Het positieve is dat het me een bijzonder intellectueel gevoel geeft om een terminal-venster te openen en zonder muis, icoontjes en allerlei andere opsmuk een programma te installeren. Een beetje als een arthouse-film. Zwart/wit en zonder sensationele achtergrondmuziek. Het gevoel dat als je Das Leben der Anderen waardeert boven The Hang Over, dat dat bewijst dat je interessant bent en diepzinnig bent. Vergeet plaatjes en geanimeerde icoontjes, geef mij maar regels tekst. Ik lees ook geen plaatjesboeken meer.
Maar wat als ik het beoordeel zoals een normaal mens? Iemand die vindt dat een computer het ‘gewoon moet doen’, en ook niet weet wat voor olie er in zijn auto zit?
In dat geval is het niet al te best. Ten eerste is Linux doorspekt met namen die recht uit The Lord Of The Rings lijken te komen, zoals Gnome, Gnu, Yast of Gimp.
Ten tweede crashte de boel direct na het opstarten al, omdat ik twee monitoren heb die beide aangesloten zijn met een ander type kabel. Daarna bleken instellingen die ik met de muis deed, niet goed onder de motorkap verwerkt te worden, en een programma dat ik wilde verwijderen bleef hangen op 99%. Maar het vreemdst was, dat toen ik mijn rechtse monitor wat omhoog schoof ten opzichte van mijn linkse, dat bij de linkse de icoontjes boven van het scherm af vielen.
Mantel der liefde
Dit soort foutjes wordt echter door de liefhebbers met de mantel der liefde bedekt. Begrijpelijk, want het feit dat het überhaupt werkt, is een bijna niet op waarde te schatten prestatie. Na mijn opstartproblemen werkte eigenlijk alles. Het is blijkbaar gelukt een product te maken dat bijna gelijkwaardig is met Windows. En dat terwijl Microsoft per kwartaal zo’n 16 miljard dollar omzet en zij misschien een euro. Zeggen dat sommige aspecten een beetje slecht zijn, voelt daarom alsof je tegen een kind zegt dat haar tekening waardeloos is. Linux en Windows neig ik altijd naar verschillende maatstaven te beoordelen. De eerste beschouw ik al als erg goed omdat ik er mijn werk mee gedaan krijg, terwijl de tweede me zwaar teleur stelt omdat ik het startmenu tegenwoordig niet meer handig vindt.
Na 20 jaar proberen is de vraag nu of Linux nog wel toekomst heeft. Het is vrij succesvol op servers en het dient als basis voor meer dan een miljard Android-telefoons, maar op de pc is het marktaandeel een verwaarloosbare 1,26%. Dat is gelijk aan het marktaandeel van Discovery Channel op TV. Waarschijnlijk hebben ze ook dezelfde doelgroep.
Strijdtoneel
Ik vrees daarom het ergste. Als het al die tijd niet gelukt is om een groter publiek te bereiken, dan zal dat ook niet meer lukken in een periode dat het marktaandeel van de pc sowieso aan het krimpen is. Linux op je pc is altijd meer een overtuiging geweest dan een logische keuze. De cloud biedt legio goedkope en gratis alternatieven voor Windows-software. Linux lijkt een strijd aan te willen gaan waar niemand nog in geïnteresseerd is. Nu Microsoft zijn dominantie verliest, verliest Linux zijn relevantie.
Voor de anti-Microsoft evangelisten gloort echter nog hoop. Er is sinds enkele jaren een Linux versie die geen namaak Word en geen namaak Excel meebrengt. Deze Linux-versie is van Google, heet CromeOS en biedt iets bijzonder innovatiefs: helemaal geen lokale applicaties meer. Alles gaat via internet. Dat is alsof je de Trabant voorziet van een hypermoderne waterstof motor. Het is nog steeds een auto zoals een Golf, maar dit is een strijd op een geheel nieuw toneel.
Succes
Het werkt blijkbaar, want zelfs nu de pc-markt krimpt met bijna 8%, groeit de verkoop van deze lichte laptops met 10%. Ze zijn goedkoop, simpel en hebben geen last van traditionele computer-problemen zoals het installeren van programma's of updates. Het lijkt er uiteindelijk op dat 'open source' toch werkt, als je er maar een sausje kapitalisme overheen giet. Eindelijk een Linux versie die je geen namaak Rolex probeert te verkopen.
